Doğal navigasyon ile basit pusula becerilerini birleştirmek ihtiyacınız olan nereye gitmeniz gerektiği sorusunu cevaplayacaktır.
Geçenlerde bir arkadaşımla Florida Key’lerinde dalıyordum. Sığ bir resif üzerinde şartlar iyiydi; akıntı yoktu ve görüş yeterliydi. O bir ıstakozu bense fotoğraf makinemin vizörünü takibediyordum. Resif üzerinde bakınırken, herbirimiz meşgul olduğumuz konularda çokça zaman harcayıp sonunda birbirimize bakarken karşılıklı işaretlerimiz “Tekne nerede?”ye dönüşürken bir diğerimizin bu sorunun cevabını biliyor olduğunu düşünüyorduk. Ancak her ikimiz de bilmiyorduk. Etrafta dolanarak yüzeydeki teknenin gözümüze çarmasına çabaladık. Bir şüpheye düştüm. Yüzerek ne kadar uzaklaşmıştık? Yanlış bir yöne mi gidiyorduk? Tekne mürettebatı bizi nasıl bulacaktı?
Sualtında navigasyon becerilerinizi geliştirmek için birçok sebep vardır, en basiti geri dönüş yolunu bulmanızı mümkün olur. Doğal navigasyon fiziksel belirtileri ve dalış bölgesine has özellikleri kullanarak yolunuzu bulmanızı sağlar, böylece geri dönüş yolunu bulursunuz. Ve doğal navigasyon yöntemleriyle basit pusula kullanma becerilerini birleştirmeyi öğrendiğinizde asla sualtında kaybolmamayı garantilersiniz. İşte size resife ya da batığa inip geri dönmek için sekiz adım.
Brifing Alın
İyi bir navigasyon siz daha suya girmeden başlar. Eğer siz ve dalış eşiniz birlikte tek başınıza dalıyorsanız, bölgedeki bir dalış merkezi veya diğer balıkadamlardan bölge hakkında eksiksiz bilgi alın( Ve varsa bölgenin haritasını da). Dalış rehberi bölenin özellikleri hakkında, derinlik, akıntı gibi önemli bilgiler verebilir. Böylece siz ve dalış eşiniz birlikte bir dalış planı yapabilirsiniz. Dalışınızın tadını çıkarın ve hava basıncınız veya süreniz dönüşü belirttiğinde basit bir rota üzerinde anlaşın.
Lideri Takip Edin
Bir balıkadam çiftinin liderliğini yapmak üzere balıkadamlardan birisi daha once suya girmiş olabilir. Dalış eşlerinden herbirinin de navigasyona kalkışması pratik değildir. Eğer liderlik yapıyorsanız sadece planladığınız yolu takip etmeye yoğunlaşın. Dalış eşiniz zaman, derinlik ve mesafeyi gözleyebilir.
Başından Başlayın
Eğer dalış tekneden yapılacaksa, suya atladıktan sonra ya yüzeyden ya da sualtından çapa halatına yüzün ve oradan dalın. Her zaman dalışınıza teknenin dibe bağlandığı noktadan başlayın. Eğer kıyıdan dalaşaksanız, dagaları geçerek inişe geçmeyi planladığınız noktaya kadar yüzeyden yüzün. İster tekneden ister kıyıdan dalacak olun, doğal navigasyon kafanızı suya soktuğunuz anda başlar, Honduras’taki Utila Dive Center’ın eğitim müdürü Andy Philips “İnişten itibaren kumluk kısım, kaya oluşumları, mercan sütunları, beyin mercanları gibi doğal referansları veya benzeri şeyleri iyice not alın” şeklinde öğütlüyor. Eğer kafanıza not etmeye özen gösterirseniz, hatırlayarak, bu fiziksel işaretleri dönüş yolunu bulmak için kullanabilirsiniz.
Saat Tutun
Başlangıç noktasından itibaren önceden belirli süre boyunca yüzün ve geri dönüp aynı süreyi tam aksi istikamette gerçekleştirin. Akıntı varsa ve akıntıya karşı yüzüyorsanız dönüş süreniz daha kısa olur. Hava tüketiminizi de dikkate alın. Üçte bir kuralı uygulamak uygun olur: Tüp basıncınızın üçte birini gidişte, üçte birini dönüşte ve üçte birini de tekne etrafını keşif ile emniyet beklemesine ayırın.
Dikkat Edin
Birbirinden bağımsız objeleri veya dalış bölgesinin karakteristik öğelerini not alın, bu size bir parkta yürüyormuşcasına kolay navigasyon yapmanızı sağlar. Mesela,
Bir Yol Seçin
En iyi navigasyon verisi, gezinti yolu gibi takip edeceğiniz bir hat belirlemektir. Bu hat çoğu dalış bölgesinde bir kum kanalı veya resifin kumluk alanla birleştiği sınırdır. Bir başka kolay yol, eğimli bir resifte veya duvarda belli bir derinliği takip etmektir. Mesela siz ve dalış eşiniz bir resifin eğimi boyunca 60 feet derinliğe dalış planladığınızda, resifi sağınıza alır ve 60 feet derinliği sabit tutarak ilerlersiniz. Geri dönmek için 180 derece dönerek resifi solunuza alıp aynı derinlikte ilerleyin.
İşaret Bakın
Birçok dalış bölgesinde belirgin mercan oluşumlarını, objeleri veya zemin biçinde değişiklikleri bulabilirsiniz. Göze çarpabilecek herhangi bir şey için hazırda olun ve derinliği not edin. Baştan sona 70 feet’te yüzmüş olabilirsiniz, taban veya çapa 90 feet’te olabilir veya bir kum kanalı 40 feet’te kıyıya doğru uzanıyor olabilir. Bu işaretleri geri dönüş için rehber olarak kullanabilirsiniz.
Işığı Takip Et
“Dalışın başlangıcında güneş ışığının açısını kontrol edin ve bunu iniş sırasında teyit edin,” diyor Philips. Eğer dalışın başlangıcında güneşe karşı yüzüyorsanız, dönüşte güneşi arkanıza almalısınız. Eğer büyük bir tekneden dalıyorsanız, teknenin deniz tabanındaki gölgesine bakarak yaklaştığınızı düşünebilirsiniz.
Suyu Gözleyin
Suyun hareketi size gidebileceğiniz tahmini yönleri söyleyebilir. Kıyıya yakın, sabit ileri ve geri hareketi başınızın üzerinde bird alga olduğunu düşündürür. Kıyıya dik vuran dalga, dönüşüne oranla daha güçlüdür. Bu size her zaman kıyının bulunduğu yönü bildirir. Sabit dalga hareketi aynı zamanda, kumluk zeminde kıyıya paralel izler bırakır.
Pusulanızı Kontrol Edin
“Tropik sularda, suların temiz ve berrak olması dolayısıyla etrafı görmenin kolay olmasından bir uyuşukluk içerisinde güvenlik duygunuzda hataya düşebilirsiniz,” diyor Philips. “Referansları kolayca kaybedebilirsiniz ve dikkatiniz dağılabilir. Tropikal sularda navigayona adapte olmada güçlük çeken birçok balıkadam tanıdım. Pusulalarını düşürdüklerini ve otomatik pilotun kendilerini tekneye geri döndürdüğünü düşünüyorlar.”
Siz pusulanızı ayarlayıp, gitmek istediğiniz istikamette dalış eşinizle hat boyu gidersiniz, ki bu hat tembel hat olarak adlandırılır. Uygun pozisyon almak çok önemlidir. Pusulanızı vücudunuzun önünde iki elinizle tutun. Bir eliniz her zaman tembel hatla çakışır durumda olmalıdır ve tabii siz de. Aynı zamanda pusulayı düz tutup içerisindeki iğnenin serbestçe dolaşmasını da sağlamalısınız.
Guam’daki PADI kurs direktörü Larry Klınehoffer “Yüzerken pusulayı düzenli olarak kıpratıp düz olduğundan emin olmalıdır,” diyerek açıklıyor. “Gözünüzü pusulaya dikmeyin fakat hattan ayrılmadığınızdan emin olmak için kısa aralıklarla göz atın,” Rotada yerinizi aldığınızda pusulanın üzerindeki bileziği çevirerek pusula iğnesini bilezikteki çift tırnakla çakıştırın. Pusulayı yatay e pusula iğnesini tırnaklar arasında tuttuğunuz sürece doğru yüzersiniz. Yönü değiştirmek için basitçe etrafınızda dönerek kuzeyi bilezik üzerindeki tek tırnakla çakıştırın.
Yavaş Olun
Nereye gittiğinize çok dikkat etmeniz de yetmez, kıyıya ya da tekneye yakın olun, çok fazla değişiklikler kaybolmayı kolaylaştırır. Doğrusu siz teknede veya 300 yarda açıktayken resifte değişiklik olmaz sadece uzun bir yol katetmek için bir sebep olur ve rahat ve sakin olmak sadece hava tüketiminizi azaltmaz ayrıca çok daha fazla şey görürsünüz.
Gözetleyin
Nispeten sığ dalış bölgesinde her zaman yüzeye normal hızla yükselerek tekneyi bulabilirsiniz. Eğer kaybolduğunuzu bilirseniz, bu sizi geri döndüreceğine inandığınız herhangi tesadüfi bir yöne yüzmekten çok daha iyidir. Tekneden uzaklaştığınızda --ki bazı durumlarda hep bunu yaparız—tekne motorunun çıkardığı sese kulak kesilin ve yüzeyde hareket halinde bir tekne olduğunu düşündüğünüzde yüzeye çıkmaktan kaçının. Yüzeye çıktığınızda teknenizi buluncaya kadar 360 derece dönerek teknenizi arayın, gördüğünüzde iki kolunuzu da kullanarak OK işareti verin ki onlar da sizin tehlikede olmadığınızı bilsin.
Diğer dalış becerilerinin hepsinde de görüldüğü gibi uygulama yapmak sizi birinci sınıf bir navigasyon ustası yapacaktır ki bu da size dalış imkanlarından çok daha geniş faydalanma imkanı sağlayacaktır. “Kıyıdan 200 ve 400 yarda uzakta bir çift dalış bölgemiz var fakat sadece sualtında navigasyon yaparak güvenli dalışlar yapılabilir çünkü bölgelerde çok sıkı bir deniz trafiği söz konusu,” diyor Klinehoffer. Ve bu navigasyon becerilerini öğrenmek için en iyi yol suüstünde ve sualtında elle tutulur eğitim veren navigasyon dersi alarak bir navigasyon ustasıyla (eğitmeniniz) veya benzer eğitimli dalış eşleriyle (sınıf arkadaşlarınız) aldığınız dersleri uygulamaktır
Yazı: Eric Douglas
Çeviren: Mehmet Avadan
Kaynak: Scuba Diving Magazine, Mart 2008
Bize Ulaşın
