Bir dalıcı olarak aşağıdakilerden hangileri ile karşı karşıya kaldınız?
a) Baş ağrısı b) Yorgunluk c) Korku d) Utanç e) Üşüme f) Hepsi
Çoğumuz için cevap (f) şıkkıdır. Bunun ise tek bir sebebi var: Hepimiz kötü dalışlar geçirmişizdir. Asıl yapmamız gereken, tecrübe kazandıkça kötü dalış sayımızı azaltmaktır. Tecrübe kazanmak için alacağınız yolu biraz olsun kısaltabilmek amacıyla, kötü bir dalış geçirme sebeplerinin ve çözümlerinin en yaygın olanlarını bir araya toplamaya çalıştık. Bu sebeplerden kurtulduğunuzda, eminiz ki dalış sporunun keyfine cok daha fazla varacaksınız.
1) ) Kulak Açmamak / Açamamak
Problem: Gereği gibi kulak açılmaması scuba dalışına katılımınızı bitirebilir. Hava boşluklarının her insanın başında anatomik ve fizyonomik farklılıklar göstermesi nedeniyle, kulak açma rahatlığı da dalıcılar arasında büyük farklılık gösterir. Soğuk algınlığı ve ona bağlı rahatsızlık da kulak açma yetinizi etkiler.
Kulak açmada kolaylıklar:
- Teknede dalışa hazırlanırken kulak açma çalışması yapın.
- Dalmadan hemen önce suda kulak açın.
- Dalış esnasında hafifçe, erkenden ve sıkça kulak açın; ağrı ve rahatsızlık hissini beklemeyin.
- Sizin için en kolay ve en hafif tekniği uygulayın. Bazı dalıcılar burunlarını tutup nefes verir, diğerleri maskenin içine nefes verir, bazıları yutkunur, kimileri esner ve azınlık da çenelerini oynatır ya da dil üstünden nefes verir
-Sorunlarla karşılaşırsanız, birkaç metre yukarı çıkın ve hafifçe tekrarlayın
Çözüm: Eski dalıcılar tarafından bize aktarılmış birkaç püf noktası vardır. Bazılarının işine yarar, diğerlerine yaramaz., ve bazı teknikler de dalış otoritelerince hoş görülmez. Yine de, sorunlarınız varsa, aşağıdakileri deneyebilirsiniz:
- Dalışlar arasında sakız çiğnemek
- Başınızı sağdan sola, soldan sağa eğmek, boyun adelelerinizi gerip rahatlatmak
- Burnuzu tutmadan maskenizin içine soluk vermek
- Maskeye su almak ya da tamamen çıkarıp temizlemek
- Dalmadan önce tuzlu suyu bir burun deliğinden içinize çekip diğerinden atmak
- Ağızdan ve/veya sprey kan sulandırıcı almak
- Dalmada aşağı inerken, baş yukarıda ayaklar aşağıda kalmak
- İnişinizi çapa ipiyle kontrol etmek
- Kulak açma derinliğine kadar inip o arada daha iyi açıp aşağıya doğru devam etmek
- Sağlık değerlendirmesi ve diğer olası çözümler için dalıcı bir KBB (kulak-burun- boğaz) uzmanına görünmek.
Çözüm: Kulak açma fizyolojik olmaktan çok psikolojik olabilir. Sıklıkla, isteksiz öğrenci ve deneyimsiz dalıcılar görünürde bir neden olmaksızın kulak açamaz ve ancak dalış liderine kapıldıklarında ya da dikkatleri başka yöne çekildiğinde aşağı inebilirler. Bu gibi durumlarda, kulak açmaya verilen dikkat, fizyolojiye verildiği kadar, dalıcının ruh haline de verilmelidir.
2) Zayıf yüzerlik kontrolü
Problem: Özellikle yeni başlayan dalıcılar için sualtında nötr ve rahat bir şekilde sephiye sağlayamamak bocalamaya, çok hava harcamaya, dalışta etrafı izleyememeye, ve yorulmaya sebep olabilir. Sephiye ayarlamak için ilk adım, size uyan, rahat ve yapacağınız dalış için yeterli kaldırma gücü bulunan bir BC`nizin (dalış yeleği) bulunmasıdır.
Çözüm: Sephiye kontrolü için dogru ağırlık ayarı yapılması gerekir. Kemerinize takacağınız ağırlık çok ise yüzerliliğimizi sağlamak için BC`nizin içine fazladan hava vermeniz gerekecek, dolayısıyla fazla hava harcamış olacaksınız. Eğer taktığınız ağırlık az ise, batmanız güçleşecektir. Doğru ağırlık miktarınızı 5 metre derinkte, BC`nizin içinde hiç hava bulunmadan, tüpünüzde 50bar hava ile nötr kalacağınız şekilde ayarlamanız gerekmektedir.
Çözüm: Derine indikçe BC`nizin içine azar azar hava veriyor, yüzeye çıkarken azar azar hava boşaltıyorsunuz. Bu iki durumda da, verdiğiniz veya boşalttığınız havanın etkisini gösterebilmesi için kısa bir süre beklemeniz gerekmektedir. Daha kalın elbiseler ve daha ağır ekipman ile dalarken daha fazla ayarlama yapmanız gerekecektir.
Çözüm: Sephiye kontrolünde nefesiniz ile ince ayar yapabilirsiniz. Ciğerlerinize aldığınız hava ile 1.5 ile 3 kilogram arası ağırlığın yapacağı etkiyi kontrol altına alabilirsiniz. Daha derin nefes alıp yükselebilir, nefesinizi daha derin vererek batmanızı sağlayabilirsiniz.
3) Kötü palet kullanımı
Problem: Düzensiz ve yanlış palet vuruşları gereksiz yorgunluk ve stres yaratabilir. Bu yorgunluk ve stresin sonucu olarak, dalıcılar daha fazla hava harcayabilirler. Paletleriniz ne kadar mükemmel olurlarsa olsun, kötü palet vuruşlarını hiçbir zaman kompanse edemezler.
Çözüm: Palet kullanımı konusunda aşağıdaki maddelere uymanız dalışınızı kolaylaştırabilir:
- Yüzeyde fazla vakit harcamayın, gezinmeyin. Paletler, sualtında yüzeyde olduklarından çok daha etkilidirler. Yüzeyde kalmanız gerekiyorsa, paletler sırtüstü döndüğünüzde daha etkili olacaklardır.
- En etkili palet vuruşu, kalçalardan, bacaklar olabildiğince düz bir şekilde, kuvvetli ve düzenli olanlardır. Çoğu paletler yavaş vuruşlarda daha etkili olurlar.
- En uygun sualtı yüzme pozisyonu, horizantal (yatay), baş, palet hizasından hafifçe yukarıda şeklinde olmalıdır.
- Palet vuruş eforunuzu en aza indirmek için, sadece taşımanız gereken ekipmanı yanınıza almalı ve gereksiz ağırlık takmamalısınız. Aynı şekilde, sürtünmeyi azaltmak için, size uyan, dalışınıza uygun olan en küçük boyuttaki BC`leri kullanmanız yararınıza olacaktır.
- Ayağınızın içinde rahat ettiği, fakat ayaklarınızın içinde hareket edemeyecek kadar sıkı olduğu paletleri seçiniz.
4) Kötü Sağlık
Problem: Hem fiziksel hem psikolojik sağlığın yerinde olmaması dalışı kötü etkileyebilir. Dalıştan önceki gece alınan fazla miktarda alkol, sigara, yemek veya uyuşturucunun dalış kazalarına sebebiyet verdiği bilinmektedir. Kalp hastalıklarının, ölüm ile sonuçlanan dalış kazalarının üçte birine neden olduğu tahmin edilmektedir.
Çözüm: Kendinize karşı dürüst olun; tatilinizi dalış yaparak mı yoksa parti ve eğlence ile mi geçirmek istiyorsunuz? Belki bir süre bu ikisini bir arada yapabilirsiniz, ama bir gün vücudunuz bir karar verdiğinde sonuçlarından memnun kalmayabilirsiniz.
5) Fazla Stres
Problem: Rekreasyonel dalışlarınız eğlenceli ve keyifli olmalıdır! Dalışınız süresince ağır yorgunluk ve sürekli endişe yaşamamalısınız. Sağlık, kondisyon, sağlam dalış eğitimi, kaliteli dalış ekipmanı stres faktörünüzü azaltacaktır. Aynı şekilde, rahat ve derin nefes alıp vermek, hiçbir şekilde aceleci davranmamak, rahat bir ruh hali içinde bulunmaya çalışmak stresi azaltacaktır. Peki sualtında, özellikle bir zorlukla karşı karşıya kaldığınızda nasıl rahat kalacksınız?
Çözüm: Bilinçli yapacağınız duraksamalar dalış tekniklerinizi geliştirecek ve stres faktörünü yenmenizi sağlayacaktır. Her ana geçiş aşamasında yani; Suya girmeden önce, su yüzeyinde inişe geçmeden önce, en derin noktaya geldiğinizde veya yükselmeye başlamadan, güvenlik duruşu yaptığınız noktada, yüzeye vardığınızda veya sudan çıkmadan önce aşağıda belirtilenleri uygulamanız yararınıza olacaktır:
- Duraklayın
- Kendinizi, ekipmanınızı, dalış partnerinizi ve çevrenizi kontrol edin
- Vücudunuzun ve aklınızın yaşamakta olduğunuz değişikliklere ayak uydurması için kendinize zaman tanıyın
- Dalış partnerinizle gerektikçe iletişim haline geçin, araç ve gereçlerinizi kıyaslayın.
Çözüm: Herhangi bir güçlükle karşılaştığınız durumda oluşacak stres faktörunu yenmek için takip edeceğiniz prosedür aşağıdaki gibidir:
- Durun
- Rahat nefes alıp vermeye çalışın
- Kontrolu ele alın
- Hemen sorunu çözmek üzere harekete geçin
6) Yetersiz Dalış Elbiseleri
Problem: Daha az korunma, daha az ağırlık, yani hareketlerinizde daha serbestlik demektir. Öte yandan, ne yazık ki yetersiz korunma sizi hipotermi (ılık sularda bile) ve yaralanmaya maruz bırakabilir.
Çözüm: Wetsuitler dört nedenden iş görür: kaliteli neoprenden yapılmışlardır, kullanımla yokolmayan kabarcıkları vardır, uygun kalınlıktadırlar ve içinde kendinizi rahat hissedersiniz. Şanslıysanız, hazırını alabilirsiniz; değilseniz, sizin için özel olarak yapılmalıdır.
Çözüm: Aşağıda verilen sıcaklıklardaki korunma önerilerini dikkat edin:
- Skinler: 24C ve üstü
- Wetsuitler (ince yada kısmi): 21C- 26C
- Tam wetsuitler (Yarı ıslak): 13C- 21C
- Drysuitler: 0C- 18C
7) Başağrıları
Problem: Bir dalış esnasında ya da sonrasında birçok nedenden ortaya çıkabilir. En sık karşılaşılanlar: kötü nefes alma alışkanlığı (karbondioksit birikmesine yol açar), endişe; özellikle sinüsleri dengelemek için kulak açılmaması; başın maruz kaldığı soğuk su; özellikle sırtta ve ensede yüzme ya da tüpleri kaldırıp taşımayla ilintili fiziki stres ve gerginlikler; güneşin gözlerinizi kamaştırması; çok sıkı maske bağı; ağızlığın çok ısırılması; yetersiz beslenme; susuzluk; alkol kullanımı ya da akşamdan kalmak; teknedeyken egzost dumanına ya da kompresör dumanına maruz kalmak; hanımların periyodik dönemlerinden migrene kadar değişen uzun ya da kısa süreli sağlık nedenleri; deniz tutması; ve kondisyon eksikliği. Daha ciddi ve daha net belirtilenler ise: başa birşeyle vurulması nedeniyle olan baş yaraları, tuzlu su solunması, karbonmonoksit zehirlenmesi, dekompresyon hastalığı ve amboli.
Çözüm: Dalışla ilintili olsun ya da olmasın, önlem ve tedavi, direkt olarak sorunun nedenine inmekle olur. Daha sık görülen başağrılarını azaltmak için, dalıştan sonra yapmanız gerekenler:
- Üstünüzdekileri bırakıp rahatlayın
- Sorunun nedenini biliyorsanız elimine edin
- Açık havada kalın
- Bol su için - Bir ağrıkesici hap için (reçetesiz satılanlardan) . (Ancak bazıları, ağrı kesicilerin daha ciddi sorunları maskelediğine ya da yan etkisi olduna inanır. Bu karar size aittir.)
8) Nefes alıp verme sorunları
Problem: Çoğu dalış eğitmenleri ve dalış eğitim kitapları nefes tutmadan, sürekli ve düzenli bir biçimde nefes alıp vermemizi belirtir. Sualtında nefes alıp verme, dalıcıların en önemli adaptasyonu olup, karadaki gibi rahatlık ve doğallıkla, istemsizce yapılmaz. Sualtında, basınç ve kullandığımız regülatörün mekanik aksamı nefes alıp vermeyi dirençli bir hale getirir. Sonuç olarak, nefes alıp verme yavaş, derin, ve nefes vermeye dikkat ederek rahat bir sekilde yapılmalıdır.
Çözüm: Karada, normal ve istemsiz nefes alış veriş düzenimiz: al, ver, durakla…al, ver, durakla…biçimindedir. Sualtında adapte olmuş nefes düzenimiz ise al, durakla, ver şeklindedir. Bu nefes alıp verme düzeni adapte olmus dalıcıyı bocalayan ve çok hava harcayan bır dalıcıdan ayırt etmenin en iyi yoludur. Yine de, basınç farklılıkları dolayısı ile ciğerlerimize gelecek zararlardan korunmak için sağlıklı ciğerlere sahip olmalı, yüzeye çıkarken nefesimizi tutmamayı ve hızlı yukseliş yapmamayı unutmamalıyız.
Çözüm: Dalışınızı daha keyifli geçirmebilmek ve nefes alıp vermeyi kolaylaştırmak, kullandığınız regülatörün kalitesine ve bakımlı olmasına da bağlıdır. İyi kalitede regülatörler dalış mağazalarında bulunmakta ve fiyatları yaklaşık 250 Amerikan Dolarından başlamaktadır.
9) Deniz Tutması
Problem: Kimileri daha dayanıklı olsa bile, belirli koşulların bir çerçevede bir araya getirilmesiyle hepimiz bu sevimsiz rahatsızlığın eline düşeriz. Deniz tutmasıyla başa çıkmanın en iyi yolu onu önlemektir.
Çözüm: Teknede olmaya alışkın değilseniz ya da hareketin sizi tuttuğunu biliyorsanız, kendinizi risk grubunda görebilirsiniz. Dalgalı denizlerle biraz olsun daha uyum içinde olabilmek için aşağıdaki uyarıları göz önunde bulundurmayı unutmayın:
- Fiziksel ve ruhsal sağlığınız yerinde olmalıdır
- Dalıştan bir gün önce ve dalış günü alkol ve kafeinden uzak durun; yağlı, baharatlı ve hazmı zor yiyeceklerden kaçının; limon ve diğer asitli içeceklerden uzak durun
- Yolculuktan önceki gece güzel bir uyku çekin
- Deniz tutmasını engellemek için size ne iyi geliyorsa onu yapın: ilaç alın, bilek bandı takın, zencefil çayı için ya da bunların kombinasyonunu yapın
- Kıyıdan ayrılmadan dalış takımlarınızı kurup organize edin
- Teknedeyken, mümkün olduğunca teknenin ortasında kalın, dumandan sakının; yatın ve uyuyun ya da açık havada kalıp ufka bakın; sakın okumayın
- Mideniz rahatsızlanır gibi olursa, su ya da Sprite gibi renksiz içecekler tüketip kraker yiyin
- Su yüzeyinde yüzmekten kaçının
Bize Ulaşın
